6947869647 [email protected]

Σιβηριανό ginseng: Ένα προσαρμογόνο βότανο με πολλαπλά οφέλη για την υγεία μας

Βοτανικό όνομα: Eleutherococcus senticosus

Κοινό όνομα: Siberian ginseng

 

Παραδοσιακή ιστορία και χρήση

Ο ελευθερόκοκκος συχνά ονομάζεται και σιβηριανό ginseng, διότι ανήκει στην ίδια οικογένεια, την Araliaceae, όπως τα αληθινά ginsengs (του είδους Panax) και όπως αυτά θεωρείται προσαρμογόνο – ένα συστατικό που βοηθά το σώμα να προσαρμόζεται στο στρες και είναι πιο σημαντικό για τη διατήρηση καλής υγείας παρά για τη θεραπεία ασθενειών. Ο ελευθερόκοκκος προσήλκυσε το ενδιαφέρον της βοτανικής ιατρικής τη δεκαετία του 1940, όταν Ρώσοι ερευνητές ξεκίνησαν να προμοτάρουν το βότανο ως ένα φθηνότερο εναλλακτικό του ginseng με παρόμοια οφέλη. Ο ελευθερόκοκκος όμως δεν περιέχει τα ίδια χημικά συστατικά που είναι γνωστό ότι είναι τα κύρια ενεργά συστατικά του ginseng. Παρ’ όλα αυτά, ο ελευθερόκοκκος έχει κερδίσει την εκτίμηση ως ένα αναζωογονητικό τονωτικό – που έγινε με ενθουσιασμό αποδεκτό από Ρώσους κοσμοναύτες και αθλητές – το οποίο συστήνεται για τη μείωση του φυσικού και νοητικού στρες, τη βελτίωση της συγκέντρωσης και ως ενισχυτικό της απόδοσης κάτω από στρεσογόνες καταστάσεις. Ένα αυξανόμενο σώμα επιστημονικών αποδείξεων δείχνει ότι μερικοί από τους ισχυρισμούς σχετικά με τον ελευθερόκοκκο ως θεραπεία για το στρες και τις σχετιζόμενες με το στρες ασθένειες έχουν βάση.

Οι Κινέζοι έχουν χρησιμοποιήσει τον ελευθερόκοκκο για τουλάχιστον 2000 χρόνια. Ονομαζόμενο ci wu jia στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική, η ρίζα και ο φλοιός χρησιμοποιείτο σε παρασκευάσματα σχεδιασμένα να προλάβουν αναπνευστικές παθήσεις, κρυολογήματα, γρίπη και καρδιακές παθήσεις. Ο ελευθερόκοκκος εκτιμάτο ως ένα τονωτικό που θα μπορούσε να αποκαταστήσει τη μνήμη, να προάγει την υγιή όρεξη και να αυξήσει την αντοχή. Οι άνθρωποι που ζούσαν στη νοτιοανατολική Ρωσία χρησιμοποιούσαν τον ελευθερόκοκκο σε λαϊκά φάρμακα που λεγόταν ότι καταπολεμούν τις μολύνσεις και αυξάνουν την απόδοση, την αντοχή και τη γενικότερη καλή υγεία. Τη δεκαετία του 1940 οι Ρώσοι επιστήμονες μελέτησαν τον ελευθερόκοκκο εκτενώς. Ο ελευθερόκοκκος έγινε αναπόσπαστο μέρος της ζωής των Ρώσων. Ενώ οι Αμερικανοί αστροναύτες χρησιμοποιούσαν αμφεταμίνες για να βοηθήσουν τα σώματά τους να ανεχθούν το στρες του να βρίσκονται στο διάστημα, οι Ρώσοι κοσμοναύτες λάμβαναν ελευθερόκοκκο. Οι Ρώσοι αθλητές χρησιμοποιούσαν το βότανο καθώς προπονούνταν για τους Ολυμπιακούς αγώνες του 1984 στη Μόσχα. Η χρήση του ελευθερόκοκκου μετά τη Ρωσία έγινε πολύ δημοφιλής και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και στο τέλος επεκτάθηκε και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σήμερα ο ελευθερόκοκκος συστήνεται ως ένα τονωτικό για την καταπολέμηση της κόπωσης, τη βελτίωση της δύναμης και της αντοχής, τη βελτίωση της φυσικής απόδοσης και της μνήμης, την πρόληψη των κρυολογημάτων και της γρίπης, τη διέγερση του ανοσοποιητικού συστήματος, την καταπολέμηση του συνδρόμου της χρόνιας κόπωσης, την αποκατάσταση της υγείας μετά την ανάρρωση, τη χημειοθεραπεία ή την έκθεση σε ακτινοβολία και την καταπολέμηση των ιών, συμπεριλαμβανομένου του απλού έρπητα.

 

 

Σύγχρονη έρευνα

Τα ενεργά συστατικά στη ρίζα του σιβηριανού ginseng είναι διάφορες ελευθεροσίδες, που περιλαμβάνουν διαφορετικά είδη συστατικών. Περιέχει επίσης συμπλέγματα πολυσακχαριτών. Αυτά τα συστατικά ίσως παίζουν ρόλο στην ικανότητα του βοτάνου να ενισχύει την ανοσοποιητική λειτουργία. Το σιβηριανό ginseng είναι προσαρμογόνο βότανο. Θεωρείται ότι βοηθά την υποστήριξη της λειτουργίας των επινεφριδίων, όταν το σώμα αντιμετωπίζει στρες.

Μέχρι πρόσφατα οι περισσότερες έρευνες που γίνονταν για το σιβηριανό ginseng πραγματοποιούνταν στη Ρωσία. Αν και χρειάζονται να διεξαχθούν μεγάλες τυχαιοποιημένες δοκιμές για το βότανο, μικρότερες μελέτες έχουν υποστηρίξει τις ισχυριζόμενες θεραπευτικές επιδράσεις σε έναν αριθμό καταστάσεων. Ως ένας ανοσοδιεγερτικός παράγοντας, το σιβηριανό ginseng ενεργοποιεί τις άμυνες του σώματος, ιδιαίτερα διεγείροντας ειδικούς τύπους ανοσοκυττάρων που ονομάζονται βοηθητικά Τ-λεμφοκύτταρα και φυσικά φονικά κύτταρα. Μια μελέτη σε ζώα ανέφερε πολλά υποσχόμενες ιδιότητες ενίσχυσης του ανοσοποιητικού (1). Αυτή η κυτταρο-ανοσοδιεγερτική επίδραση δείχνει ότι το σιβηριανό ginseng μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμος σε μακρόχρονες θεραπείες ασθενειών του ανοσοποιητικού συστήματος, όπως σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, ερυθηματώδης λύκος και AIDS. Το σιβηριανό ginseng έχει επίσης φανεί ότι μειώνει τη σοβαρότητα, τη διάρκεια και τη συχνότητα των προσβολών των μολύνσεων του απλού έρπητα και καθυστερεί την αναπαραγωγή των ιών που προκαλούν γρίπη και κοινό κρυολόγημα. Υγιή άτομα που λάμβαναν 10 ml βάμματος σιβηριανού ginseng τρεις φορές την ημέρα έδειξαν αυξημένους αριθμούς κυττάρων του ανοσοποιητικού που έχει βρεθεί ότι μειώνονται στο AIDS (2).

Σε μελέτες σε ζώα το σιβηριανό ginseng έχει φανεί ότι ασκεί προστατευτική επίδραση κατά τοξινών και βλαβερών χημικών, συμπεριλαμβανομένων της χημειοθεραπείας, των φαρμάκων και της ακτινοβολίας. Προκαταρτική έρευνα στη Ρωσία έχει δείξει ότι το σιβηριανό ginseng βοηθά στην ανακούφιση των παρενεργειών και βοηθά τον μυελό των οστών να αναρρώσει γρηγορότερα σε καρκινοπαθείς που υπόκεινται σε χημειοθεραπεία ή ακτινοβολίες (3).

Μερικές μελέτες έχουν δείξει ότι το σιβηριανό ginseng βελτιώνει τη μνήμη. Κάποιες έρευνες έχουν δείξει ότι ενισχύει τη φυσική αντοχή και την απόδοση. Έρευνα έχει δείξει ότι το βότανο βελτιώνει τη χρήση οξυγόνου από τον ασκούμενο μυ (4). Αυτό σημαίνει ότι ένα άτομο είναι ικανό να παραμείνει σε αεροβική άσκηση περισσότερο και να ανακτά τις δυνάμεις του από σωματική άσκηση πιο γρήγορα. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι η κατανάλωση σιβηριανού ginseng αύξησε σημαντικά το σημείο εξάντλησης των ποντικών κολύμβησης μειώνοντας τη συσσώρευση γαλακτικού οξέος και αζώτου ουρίας αίματος, εκτός από την αύξηση της χρήσης λίπους (5). Αυξάνει τη νοητική οξύτητα και τη φυσική αντοχή χωρίς την «πτώση» που προκαλούν τα προϊόντα καφεΐνης (6). Μία μελέτη έδειξε ότι το βότανο (800 mg για 8 εβδομάδες) ενίσχυσε την ενέργεια, τον μεταβολισμό και τη φυσική απόδοση στους συμμετέχοντες στη μελέτη. Είχε επίσης θετικά αποτελέσματα στην καρδιαγγειακή υγεία τους, βελτιώνοντας τη ροή του αίματος και την πίεση (7).

Μια μελέτη του 2010 διαπίστωσε ότι το σιβηριανό ginseng μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα (8). Μια μελέτη του 2013 διαπίστωσε ότι 480 mg την ημέρα σιβηριανού ginseng μείωσαν σημαντικά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα νηστείας και μετά το γεύμα σε άτομα με διαβήτη τύπου 2 (9).

Μια άλλη μελέτη έδειξε ιδιότητες προστασίας των νεύρων που θα μπορούσαν να βελτιώσουν τα επίπεδα άγχους και τη διάθεση. Ωστόσο, η μελέτη έγινε σε ζώα, οπότε απαιτείται περισσότερη έρευνα για τους ανθρώπους (10).

Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι οι ελευθεροσίδες μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη και την αποκατάσταση της βλάβης των νεύρων. Το σιβηριανό ginseng έχει διερευνηθεί, ως πιθανό προληπτικό ή διαχειριστικό φάρμακο για προοδευτικές νευρολογικές καταστάσεις, όπως η νόσος του Alzheimer. Μία μελέτη διαπίστωσε ότι το σιβηριανό ginseng βελτίωσε την αναγέννηση των νεύρων και την αναμόρφωση της σύναψης σε αρουραίους με νευρική βλάβη (11).

Σε πολλά παραδοσιακές θεραπείες, το σιβηριανό ginseng χρησιμοποιείται για την αύξηση της μυϊκής και οστικής δύναμης. Σε μια μελέτη του 2013, οι αρουραίοι που έλαβαν 100 mg σιβηριανού ginseng ημερησίως για 8 εβδομάδες σημείωσαν αύξηση 16,7% στην πυκνότητα των οστών του μηρού (12).

Οι ελεθεροσίδες έχουν αποδειχθεί ότι βελτιώνουν τη λεμφική λειτουργία του δικτύου των λεμφαδένων, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούν να μειώσουν το οίδημα. Το οίδημα είναι πρήξιμο που προκαλείται από συσσώρευση υγρού. Μια μελέτη του 2016 διαπίστωσε ότι η σκόνη σιβηριανού ginseng μείωσε σημαντικά το οίδημα εντός 2 και 4 ωρών μετά την κατανάλωση σε 50 υγιείς εθελοντές (13).

 

Δοσολογία

Συνήθως χρησιμοποιείται η αποξηραμένη κονιορτοποιημένη ρίζα σε ποσότητα 2-3 γραμμαρίων την ημέρα. Το βότανο δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται περισσότερο από τρεις μήνες. Θα πρέπει να διακόπτεται για δυο εβδομάδες και μετά να ξαναχρησιμοποιείται.

 

Παρενέργειες-Αλληλεπιδράσεις

Το σιβηριανό ginseng δεν προκαλεί αξιοσημείωτες παρενέργειες. Δεν θα πρέπει να λαμβάνεται από άτομα που έχουν υπέρταση. Σε αντίθεση με το ασιατικό/κορεάτικο ginseng (Panax ginseng), το σιβηριανό ginseng μπορεί να λαμβάνεται από γυναίκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού.

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

  1. Yang, Ping, et al. The Study of Eleutheroside on Immunological Function of Aging Rats. Advanced Materials Research, vol. 634–638, Trans Tech Publications, Ltd., Jan. 2013, 1175–1178. https://www.scientific.net/AMR.634-638.1175
  2. Bohn B., Nebe C.T., Birr C., Flow cytometric studies with Eleutherococcus senticosus as an immunomodulating agent, Arzneim-Forsch Drug Res, 37:1193-6, 1987. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2963645
  3. Kupiv V.I., Polevaia E.B., Stimulation of the immunological reactivity of cancer patients by eleuterococcus extract, Vopr Onkol, 32:21-6, 1986. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3526720
  4. Asano K., et al., Effect of Eleutherococcus senticosus on human working capacity, Planta Medica, 37:175-7, 1986. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3749339
  5. Huang LZ, Huang BK, Ye Q, Qin LP. Bioactivity-guided fractionation for anti-fatigue property of Acanthopanax senticosus. J Ethnopharmacol. 2011 Jan 7;133(1):213-9. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20920564
  6. Farnsworth N.R., et al., Siberian ginseng (Eleutherococcus senticosus): Current status as an adaptogen. In Economic and Medicinal Plant Research, vol. 1, 155-215, 1985.
  7. Kuo J, Chen KW, Cheng IS, et al. The effect of eight weeks of supplementation with Eleutherococcus senticosus on endurance capacity and metabolism in human. Chin J Physiol. 2010 Apr 30;53(2):105-11. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21793317
  8. Sang Hyun Lim, Yu Hwa Park, Chang Ju Kwon, et al. Anti-diabetic and Hypoglycemic Effect of Eleutherococcus spp. J Korean Soc Food Sci Nutr. 2010, 39(12), 1761-1768. http://ocean.kisti.re.kr/downfile/volume/kfn/SPOOBG/2010/v39n12/SPOOBG_2010_v39n12_1761.pdf
  9. Freye, Enno. J. Gleske. Siberian Ginseng Results in Beneficial Effects on Glucose Metabolism in Diabetes Type 2 Patients: A Double Blind Placebo-Controlled Study in Comparison to Panax Ginseng. International Journal of Clinical Nutrition 1.1, 2013: 11-17. http://pubs.sciepub.com/ijcn/1/1/2/
  10. Lee D, Park J, Yoon J. et al. Neuroprotective effects of Eleutherococcus senticosus bark on transient global cerebral ischemia in rats. Journal of Ethnopharmacology. 2012, 139, 1, 6, 6-11. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0378874111003771
  11. Bai, Y., Tohda, C., Zhu, S. et al. Active components from Siberian ginseng (Eleutherococcus senticosus) for protection of amyloid β(25–35)-induced neuritic atrophy in cultured rat cortical neurons. J Nat Med 65, 417–423, 2011. https://link.springer.com/article/10.1007/s11418-011-0509-y
  12. Lim DW, Kim JG1, Lee Y, et al. Preventive Effects of Eleutherococcus senticosus Bark Extract in OVX-Induced Osteoporosis in Rats. Molecules 2013, 18(7), 7998-8008. https://www.mdpi.com/1420-3049/18/7/7998/htm
  13. Fukada K, Kajiya-Sawane M, Matsumoto Y, et al. Antiedema effects of Siberian ginseng in humans and its molecular mechanism of lymphatic vascular function in vitro. Nutrition Research. 36, 7, 2016, 689-695. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0271531716000531

 

Μάριος Δημόπουλος

Φυσικοπαθητικός (Doctor of Naturopathy)-Διατροφοπαθητικός-Συγγραφέας

Υποψήφιος PhD in Integrative Medicine

Μέλος του American Council of Applied Clinical Nutrition

Μέλος του American Association of Drugless Practitioners

Μέλος του American Association of Nutritional Consultants

Μέλος του Canadian Association of Natural Nutritional Practitioners

Μέλος της Association for Natural Medicine in Europe

Μέλος του Παγκύπριου Συνδέσμου Διατροφολόγων

Συνεχίζοντας να χρησιμοποιείτε την ιστοσελίδα, συμφωνείτε με τη χρήση των cookies και έχετε διαβάσει την πολιτική απορρήτου μας. Περισσότερες πληροφορίες.

Οι ρυθμίσεις των cookies σε αυτή την ιστοσελίδα έχουν οριστεί σε "αποδοχή cookies" για να σας δώσουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία περιήγησης. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε αυτή την ιστοσελίδα χωρίς να αλλάξετε τις ρυθμίσεις των cookies σας ή κάνετε κλικ στο κουμπί "Κλείσιμο" παρακάτω τότε συναινείτε σε αυτό.

Κλείσιμο