[Οι βιοχημικοί οδοί της φλεγμονής του σώματος έχουν δύο παρακλάδια, την κυκλοοξυγενάση (COX) και την λιποοξυγενάση (LOX) (1-3). Δυστυχώς τα χημικά αντιφλεγμονώδη φάρμακα καταστέλλουν μόνο την κυκλοοξυγενάση, και συγκεκριμένα και τις δύο μορφές της κυκλοοξυγενάσης: την COX-1 και την COX-2. Η κυκλοοξυγενάση-1 (COX-1) όμως είναι απαραίτητη για την προστασία του βλεννογόνου του στομάχου. Αυτός είναι ο λόγος που τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα προκαλούν σοβαρά γαστρεντερικά προβλήματα. Υπάρχουν όμως φυτικές ουσίες που καταστέλλουν μόνο την κυκλοοξυγενάση-2 (COX-2), αφήνοντας την κυκλοοξυγενάση-1 (COX-1) ανεπηρέαστη. Μια τέτοια φυτική ουσία είναι η κουρκουμίνη που προέρχεται από το βότανο turmeric.

Το σημαντικό πρόβλημα των χημικών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων είναι ότι καταστέλλουν μόνο την κυκλοοξυγενάση (COX) και δεν επιδρούν στην λιποοξυγενάση (LOX). Η βιοχημική οδός της λιποοξυγενάσης παράγει λευκοτριένια. Όταν μπλοκάρει μόνο η κυκλοοξυγενάση-2 (COX-2), η βιοχημική οδός της λιποοξυγενάσης (LOX) συνεχίζει να παράγει αυτούς τους ισχυρούς μεσολαβητές φλεγμονής. Οι ερευνητές έχουν βρει ότι η αναχαίτιση μόνο της κυκλοοξυγενάσης-2 (COX-2) συντελεί στην επιδείνωση της παραγωγής φλεγμονωδών κυτοκινών όπως ο παράγοντας νέκρωσης όγκων-άλφα (TNF-alpha) και η ιντερλευκίνη-1 βήτα (1L-1b) που προκαλούν καταστροφική βλάβη στις αρθρώσεις. Ευτυχώς υπάρχει ένα φυτικό συστατικό που εμποδίζει τη λιποοξυγενάση (LOX). Αυτό το συστατικό είναι το Boswellic acid που εξάγεται από το βότανο boswellia. Έτσι για παράδειγμα ο συνδυασμός κουρκουμίνης και boswellic acid εμποδίζει και την κυκλοοξυγενάση-2 (COX-2) και τη λιποοξυγενάση (LOX), καταπολεμώντας τη φλεγμονή και την αρθρίτιδα αποτελεσματικότερα από τα χημικά αντιφλεγμονώδη φάρμακα και χωρίς τις παρενέργειες των τελευταίων.].

Από τότε που έγινε αυτή η πρόσφατη ανακάλυψη οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν προσπαθήσει να δημιουργήσουν ένα φάρμακο που να λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο όπως το boswellic acid, εμποδίζοντας τη χημική αντίδραση που οδηγεί στα προκαλούντα πόνο και φλεγμονή λευκοτριένια από το αραχιδονικό οξύ. Λόγω του ότι τα σύγχρονα φάρμακα του εμπορίου στοχεύουν μόνο στις βιοχημικές οδούς της κυκλοοξυγενάσης-1 (COX-1) και κυκλοοξυγενάσης-2, ο φυσικός αυτός αναστολέας της 5-λιποοξυγενάσης είναι το ιδανικό φάρμακο για όσους υποφέρουν από τα συμπτώματα της αρθρίτιδας. Οι σύγχρονες έρευνες δείχνουν ότι για να καταπολεμηθεί η αρθρίτιδα και άλλες φλεγμονώδεις ασθένειες πρέπει να αναχαιτιστούν οι βιοχημικές οδοί τόσο της COX-2 όσο και της  5-LOX (4).

Αυτό σημαίνει ότι το boswellic acid είναι απαραίτητο τόσο για αυτούς που ακολουθούν χημική φαρμακευτική θεραπεία για την αρθρίτιδα όσο και για αυτούς που ακολουθούν θεραπεία με φυσικά συστατικά. Κλινικές μελέτες που έχουν χρησιμοποιήσει βοτανικές φόρμουλες με Boswellia έχουν επιτύχει  καλά αποτελέσματα τόσο στην οστεοαρθρίτιδα όσο και στη ρευματοειδή αρθρίτιδα.

Μια μελέτη που διερεύνησε την επίδραση της κατανάλωσης εκχυλίσματος boswellic acid τιτλοδοτημένου να περιέχει 30% AKBA στην αρθρίτιδα, βρήκε ότι το εκχύλισμα βελτίωσε σημαντικά την ευκαμψία των αρθρώσεων, μείωσε το πρήξιμο και προστάτεψε την άρθρωση από την καταστροφή του χόνδρου που προκαλείται από τη φλεγμονή (5). Ένα βελτιωμένο εκχύλισμα που περιέχει AKBA μαζί με άλλα μη πτητικά έλαια boswellia έδειξε βελτιωμένη δράση σε χαμηλότερες συγκεντρώσεις σε σύγκριση με άλλα παρασκευάσματα που ήταν τιτλοδοτημένα να περιέχουν την ίδια ποσότητα AKBA (6). Μια άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι η αύξηση της δόσης του εμπλουτισμένου εκχυλίσματος boswellia οδήγησε σε αύξηση της φυσικής ικανότητας. Ο πόνος στο γόνατο της οστεοαρθρίτιδας μειώθηκε μετά από 90 ημέρες με το προϊόν boswellia, σε σύγκριση με μικρότερη δόση και εικονικό φάρμακο. Επίσης, βοήθησε στη μείωση των επιπέδων ενός ενζύμου που αποικοδομεί το χόνδρο (7). Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Phytomedicine διαπίστωσε ότι 30 άτομα με πόνο στο γόνατο της οστεοαρθρίτιδας που έλαβαν boswellia ανέφεραν μείωση των πόνων στο γόνατο. Επίσης, ανέφεραν αύξηση της κάμψης στο γόνατο και πόσο μακριά μπορούσαν να περπατήσουν (8). Νεότερη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Clinical Rheumatology επιβεβαιώνει τη δράση της boswellia κατά της οστεοαρθρίτιδας (9).Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Rheumatology έδειξε ότι η boswellia βοηθά στη μείωση του πρηξίματος των αρθρώσεων στη ρευματοειδή αρθρίτιδα (10).

Πρέπει να τονίσουμε ότι άλλη έρευνα προτείνει ότι άλλα μποζουελικά οξέα πλην του AKBA είναι υπεύθυνα για τις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες του βοτάνου (11).

Η συνηθισμένη δόση του boswellic acid για τη θεραπεία της αρθρίτιδας είναι 400 mg τρεις φορές την ημέρα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Lewis R.A., et al., Leukotrienes and Other Products of the 5-Lipoxygenase Pathway — Biochemistry and Relation to Pathobiology in Human Diseases, N Engl J Med, 323:645-655, 1990 http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJM199009063231006
2. Petets-Golden M., Cell Biology of the 5-Lipoxygenase Pathway, American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine, Vol. 157, No. 6, Jun 01, 1998 http://www.atsjournals.org/doi/full/10.1164/ajrccm.157.6.mar4
3. Cox-1, Cox-2, wikipedia https://en.wikipedia.org/wiki/Cyclooxygenase
4. Safayhi H., Sailer E.R., Mechanism of 5-lipooxygenase inhibition by acetyl-11-keto-beta-boswellic acid, Mol Pharmacol, 47(6):1212-1216, 1995 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7603462
5. Sengupta K., et al., Cellular and molecular mechanisms of anti-inflammatory effect of Aflapin: a novel Boswellia serrata extract, Mol Cell Biochem, 354(1-2):189-97, 2011 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21479939
6. Sengupta K., et al., Comparative efficacy and tolerability of 5-Loxin and Aflapin against osteoarthritis of the knee: a double blind, randomized, placebo controlled clinical study, Int J Med Sci, 7(6):366-377, 2010 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2974165/ http://www.medsci.org/v07p0366.htm
7. Vishal AA, Mishra A, Raychaudhuri SP.  A Double Blind, Randomized, Placebo Controlled Clinical Study Evaluates the Early Efficacy of Aflapin® in Subjects with Osteoarthritis of Knee. Int J Med Sci, 8(7):615-622, 2011 https://www.medsci.org/v08p0615.htm
   
8. Kimmatkara N, Thawanib V, Hingoranic L, Khiyanid R. Efficacy and tolerability of Boswellia serrata extract in treatment of osteoarthritis of knee – A randomized double blind placebo controlled trial. Phytomedicine. 10, 1, 3-7, 2003 https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0944711304701890?via%3Dihub
   
9. Karimifar, M., Soltani, R., Hajhashemi, V. et al. Evaluation of the effect of Elaeagnus angustifolia alone and combined with Boswellia thurifera compared with ibuprofen in patients with knee osteoarthritis: a randomized double-blind controlled clinical trial. Clin Rheumatol 36, 1849–1853, 2017 .https://link.springer.com/article/10.1007%2Fs10067-017-3603-z#citeas
10. Chopra A, Patwardhan BK, Chitre D, et al. Randomized double blind trial of an Ayurvedic plant derived formulation for treatment of rheumatoid arthritis. The Journal of Rheumatology 27(6):1365-72, 2000 https://www.researchgate.net/publication/12466811_Randomized_double_blind_trial_of_an_Ayurvedic_plant_derived_formulation_for_treatment_of_rheumatoid_arthritis
11. Gerbeth K, Hüsch J, Frickerb G, et al. In vitro metabolism, permeation, and brain availability of six major boswellic acids from Boswellia serrata gum resins. Fitoterapia. 84, 99-106, 2013 https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0367326X12002857?via%3Dihub

Μάριος Δημόπουλος

Φυσικοπαθητικός (Doctor of Naturopathy)-Διατροφοπαθητικός-Συγγραφέας

Υποψήφιος PhD in Integrative Medicine

Μέλος της American Naturopathic Medical Association

Μέλος του American Council of Applied Clinical Nutrition

Μέλος του American Association of Drugless Practitioners

Μέλος του American Association of Nutritional Consultants

Μέλος του Canadian Association of Natural Nutritional Practitioners

Μέλος της Association for Natural Medicine in Europe

Μέλος της Society of Complementary Alternative and Holistic Practitioners

Μέλος του Επαγγελματικού Σωματείου Συμπληρωματικής Ιατρικής και Ανθρωπιστικών Επιστημών (Ε.Σ.Σ.Ι.Α.Σ.)